Jakie są rodzaje uziomów?

Uziom to bardzo ważny element zabezpieczający każdej instalacji elektrycznej i ochrony odgromowej. Jego zadaniem jest odprowadzanie niebezpiecznego napięcia do gruntu, dzięki czemu domownicy i użytkownicy budynków mają zapewnione bezpieczeństwo, a sprzęty elektryczne są chronione przed zniszczeniem w wyniku przepięć. Uziomy można podzielić ze względu na rodzaj (naturalne i sztuczne), sposób wprowadzenia w ziemię (pionowe i poziome), a także konstrukcję (pojedyncze i złożone). W tym wpisie przedstawimy je bliżej.

Podział uziomów na naturalne i sztuczne 

Nie zawsze podstawowym celem elementu wykorzystywanego jako uziom jest odprowadzanie napięcia do ziemi. Często do uziemienia używa się metalowych przedmiotów o innym przeznaczeniu, które mają dobrą styczność z gruntem i mogą pełnić podwójną rolę. Należą do nich między innymi metalowe rury wodociągowe, zbrojenia betonu, ołowiane powłoki i metalowe pancerze przewodów elektrycznych.

Jeśli użycie uziomów naturalnych nie wchodzi w grę, pozostaje instalacja uziomów sztucznych, przeznaczonych wyłącznie do uziemiania. Mogą to być kształtowniki, pręty, druty, taśma stalowa zwana bednarką odgromową, a także blacha. 

Uziomy pionowe i poziome 

Uziomy mogą być ułożone prostopadle do podłoża i wbijane w ziemię pionowo albo pogrążone w gruncie poziomo. Uziomy pionowe (zwane także szpilkowymi) to rury lub specjalne pręty wykonane ze stali nieocynkowanej, ocynkowanej ogniowo, miedziane lub pomiedziowane elektrolitycznie. Wkopuje się je całkowicie w ziemię na głębokość od 2 do nawet 7 metrów i łączy z przewodem odgromowym lub bednarką. Do zalet uziomów pionowych należą mało kłopotliwy montaż, możliwy także wtedy gdy przestrzeń wokół budynku jest zagospodarowana, odporność na zmiany klimatyczne i przemarzanie gruntu oraz to, że dosięgają warstw ziemi o niższej rezystywności, co podnosi efektywność ich działania.

Uziomy poziome natomiast układa się wokół budynku na głębokości minimum 50 cm tak i około 1 metra od fundamentów lub po ich zewnętrznym obrysie tak, by tworzyły zamkniętą pętlę. Do tego celu wykorzystuje się taśmę ze stali ocynkowanej ogniowo, płaskownik o przekroju 3 na 30 mm, blachę miedzianą lub stalową ocynkowaną. Tego typu uziemienie najlepiej wykonać na etapie budowy domu – później rozkopywanie ogródka czy parkingu będzie kłopotliwe.

Uziomy skupione i złożone 

Na koniec warto wspomnieć także o podziale na uziomy skupione i złożone. Te pierwsze składają się z uziomów pojedynczych pionowych bądź poziomych pogrążanych w ziemię osobno, jak np. w przypadku ochrony odgromowej, gdy cztery uziomy szpilkowe wbija się przy czterech rogach budynku. Uziomy złożone są natomiast połączone i tworzą jedną całość. W zależności od ich konfiguracji wyróżnia się uziomy otokowe, kratowe i promieniowe.